Η ψώρα είναι μια άκρως μεταδοτική νόσος και οφείλεται στο άκαρι της ψώρας (sarcoptes scabiei – από την ελληνική λέξη «σαρκοκόπτης»).
Ζει μόνο 4-5 ημέρες εκτός ανθρώπινου οργανισμού. Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και είναι ιδιαίτερα συχνή σε χώρους μεγάλου συνωστισμού (σχολεία, στρατώνες, γηροκομεία) ιδίως όταν συνυπάρχουν κακιές συνθήκες υγιεινής.
Μπορεί να εξαπλωθεί με άμεση επαφή. Η μετάδοση γίνεται μόνον από το γονιμοποιημένο θηλυκό άκαρι που καθώς εισέρχεται στο δέρμα σκάβει μια αύλακα-σήραγγα στην κεράτινη στιβάδα όπου και εναποθέτει τα αυγά του. Σε μερικές μέρες βγαίνουν από την σήραγγα οι νύμφες που εγκαθίστανται σε διάφορα σημεία του δέρματος, γονιμοποιούνται και πολλαπλασιάζονται δημιουργώντας τις ορατές βλάβες.
Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο βασανιστικός , επίμονος, κνησμός-ιδίως τις νυχτερινές ώρες, σε όλο το σώμα πλην της κεφαλής. Αν και στα παιδιά η ψώρα έχει διαφορετική μορφή και μπορεί να εμφανιστεί και στο κεφάλι ή να απουσιάζουν οι χαρακτηριστικές βλατίδες.
Οι χαρακτηριστικές πρωτογενείς σήραγγες – αύλακες, δεν είναι πάντα εύκολο να γίνουν ορατές διότι έχουν το χρώμα του φυσιολογικού δέρματος ή είναι γκριζωπές και προεξέχουν ελάχιστα σαν κυματοειδείς γραμμώσεις μεγέθους 2-3 χιλιοστών.
Μπορεί να παρουσιαστούν μικροσκοπικές κόκκινες βλατίδες σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, αλλά συχνότερα εντοπίζονται στα μεσοδακτύλια των χεριών ή των ποδιών, στους καρπούς, στην καμπτική επιφάνεια των αγκώνων, τους αστραγάλους, στις μασχάλες, γύρω από τις θηλές και την γεννητική περιοχή. Ο συνεχής και έντονος κνησμός προκαλεί δευτερογενείς αλλοιώσεις (εκδορές) στο δέρμα, οι οποίες μπορεί να επιμολυνθούν.
Θεραπεία
Συνίσταται τοπική χορήγηση ακαριοκτόνων, απολύμανση κλινοσκεπασμάτων και άλλων αντικειμένων με πλύσιμο, καλό σιδέρωμα, ψεκασμό, καθαριστήριο.
Θα πρέπει να κάνουν τη θεραπεία όλα τα μέλη που συγκατοικούν στην οικογένεια.
Για τον κνησμό μπορεί να χορηγηθούν αντιισταμινικά, ενώ αντιβιοτικά για δευτερογενείς λοιμώξεις του δέρματος είναι χρήσιμα.